Con đường ngược núi lên thượng nguồn sông Hồng sau khi chạm vào đất Lũng Pô thì trở nên gấp khúc và dốc hơn.
Ngược dòng Lũng Pô xuyên qua lớp lớp sương mù trên đất A Mú Sung, A Lù, Ngải Thầu trước khi đặt chân tới Ý Tý. Trên mảnh đất ngút ngàn mây núi nơi này, hầu như quanh năm mây mù bao phủ.
Mùa đông đến với vùng núi nơi đây khá sớm từ cuối tháng chín khi những cơn gió heo may thổi lật những lá ngô héo rũ trên các sườn núi và kéo dài tới tận tháng tư năm sau. Mùa đông trên vùng cao Ý Tý thường có mưa tuyết, mưa tuyết rơi vào cuối tháng Chạp, hoặc tháng Giêng năm sau.
Ngay đầu thôn Tả Dì Thàng một tốp thanh niên đang trình tường giúp gia đình Chu Hờ Di ngôi nhà để sau Tết ông cho con trai Chu Hờ Sáng lấy vợ ra ở riêng. Ông Di cho hay: Theo phong tục của người Hà Nhì, để dựng một ngôi nhà phải làm rất nhiều thủ tục. Đầu tiên là chọn đất làm nhà, gia chủ mời thầy cúng hoặc người cao niên ở trong thôn có kinh nghiệm để chọn đất. Mảnh đất làm nhà phải gần nguồn nước, khuất gió và nhận được nhiều ánh nắng mặt trời. Những người đi chọn đất dắt theo một con chó, khi tới mảnh đất họ dắt con cho đi quanh mảnh đất ba vòng, nếu chủ nhà và thầy cúng không bị vấp gì thì là được. Trước khi động thổ gia chủ phải sắm một mâm cơm để cúng thần linh, thổ địa sau đó rắc một số hạt giống: Lúa, ngô, đậu xuống đất trước khi trình tường cầu mong ngôi nhà lúc nào cũng đầy ắp lúa ngô…
Người phụ nữ Hà Nhì thường dậy đầu tiên, họ dậy rất sớm nhóm lửa để sưởi ấm ngôi nhà, đánh thức thần lửa trong ngôi nhà của mình. “Hòn bà” chính là thần giữ lửa cho mỗi gia đình, ở vùng cao Ý Tý nhà nào cũng đốt lửa quanh năm, lửa là một phần sự sống của mỗi người. Không có lửa thì người ta khó mà chống đỡ nổi cái lạnh giá của mùa đông nơi này.
Buổi chiều thôn Tả Dì Thàng vắng hoe, trong thôn chẳng thấy phụ nữ đâu chỉ thấy những người đàn ông địu con đứng tụm quanh các đống lửa, mùi phân trâu đốt két lẹt. Hỏi ra mới hay, người đàn ông Hà Nhì ngoài việc chặt cây dựng nhà, cày ruộng nương và uống rượu thì họ không phải làm gì khác. Công việc còn lại từ nấu cám lợn, thổi cơm, đun rượu, gặt lúa, kiếm củi, thêu quần áo cho chồng con... tất tật đều do phụ nữ làm. Trong khi phụ nữ ra đồng thì đàn ông ở nhà trông con và uống rượu.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét